NTS 2016463 Onderzoek naar de invloed van senescente cellen op regeneratie en veroudering in de kort levende Afrikaanse turquoise killifish Nothobranchius furzeri
Veroudering is een proces dat vele organismen ondergaan. Bij veroudering spelen moleculaire veranderingen en mechanismen een rol, die gevolgen hebben voor het functioneren van cel, orgaan en organisme. Door verbeterde hygiëne en huidige medische zorg wordt de mens steeds ouder en spelen ouderdomsziekten een steeds grotere rol.
Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat senescente cellen in het lichaameen effect heeft op het ontstaan van ouderdomsziektes. Senescence is een proces waarbij een ersntig beschadigde cel als het ware blokkeert en daardoor neit meer kan delen. Naarmate een organisme ouder wordt ziet men een ophoping van senescente cellen in het lichaam. Deze ophoping van senescente cellen zorgt voor functieverlies van weefsel en organen. Hoe meer senescente cellen een organisme bevat. Hoe meer ouderdomsziekten voorkomen.
Daarnaast speelt senescene ook rol bij regeneratie van verloren weefsel en wondheling. De senescente cel heeft het vermogen om te delen verloren, een proces dat in eerste instantie bescherming biedt tegen het ontstaan van tumoren. Maar de senescente cel zal niet dood gaan, het metabolisme blijft actief en de cel kan moleculen uitscheiden die andere cellen aanzetten tot delen. Na schade aan weefsel vindt er een accumulatie plaats van senescente cellen die omgevingscellen aanzet tot delen om zo het regeneratie- of wondhelingsproces te bevorderen. Het aansporen van andere cellen tot delen kan mogelijk een nadelig effect hebben als het gaat om tumorprogressie. Er blijkt veel onduidelijkheid over de rol van senescene waarbij het aan de ene kant een organisme beschermt en helpt bij het regeneratieproces en anderzijds ouderdomsziektes als kanker in de hand werkt. Hierbij lijkt de leeftijd van een organisme en aantal senescente cellen een rol te spelen.
De precieze rol van deze senescente cellen is grotendeels nog onduidelijk. Het is daarom van zowel wetenschappelijk als maatschappelijk belang om onderzoek te verrichten. Wanneer het ontstaan van ouderdomsziektes kan worden geremd door bijvoorbeeld senescente cellen op te ruimen, of door regeneratie van verloren weefsel (bij degeneratieve ziekten) te bevorderen met behulp van senescene. zorgt dit ervoor dat mensen op een gezondere manier oud(er) kunnen worden.
Het project zal meer kennis en inzicht opleveren in de manier waarop verouderingsprocessen werken. Hierbij wordt accumulatie van senescente cellen bestudeert als functie van veroudering. Het is van maatschappelijk belang meer kennis en inzicht te krijgen in ouderdomsprocessen zodat de mens gezond oud kan worden. Daarnaast zullen we meer kennis verkrijgen over de rol van acute senescente cellen bij regeneratie. Dit is van belang voor regeneratieve therapieën.
Voor dit onderzoek wordt gewerkt met het modelorganisme Nothobranchius furzeri (Afrikaanse turquoise killifisch)